Antlaşmalar

Osmanlı Devleti'nin İmzaladığı Antlaşmalar

Atina Antlaşması (14 Kasım 1913)

Osmanlı Devleti ile Yunanistan arasında yapıldı.
1.Girit adası , Yanya ve Selanik Yunanistan’a verilecek
2.Gökçeada, Bozcaada ve Meis dışındaki bütün adalar Yunanistan’a bırakılacak
3.Yunanistan’da kalan Türkler’in durumu ve sahip olacakları haklar daha sonra saptanacak.

Ayastafanos Antlaşması (1878)

1.Büyük bir Bulgaristan krallığı kurulacak
2.Bosna-Hersek’e özerklik verilecek
3.Sırbistan, Karadağ ve Romanya tam bağımsızlık verilecek
4.Kars, Ardahan, Batum ve Doğu Beyazıt Rusya’ya verilecek
5.Tesalya Yunanistan’a verilecek
6.Girit ve Ermenistan’da ıslahat yapılacak
7.Osmanlı Devleti; Rusya’ya tazminat ödeyecek

UYARI: Ayastafanos ve Sevr antlaşmaları imzalanmasına rağmen uygulanamadı.
NOT: Osmanlı Devleti; Rusya’ya vereceği savaş tazminatının çok ağır olması nedeniyle bunun yarısı karşılığında Kars, Ardahan, Doğu Bayezit, Eleşkir ve Batum’u Rusya’ya verdi.

Berlin Antlaşması (1878)

Rusya’nın Osmanlı Devletini parçalamasını kabul etmeyen Avrupalı Devletler, olaya mudahale ettiler. İngiltere, Fransa, Osmanlı, Rus, Avusturya ve Almanya Berlin’de toplanarak yeni bir antlaşma imzaladılar.

Antlaşmanın Maddeleri
1.Bulgaristan üçe ayrıldı.
a)Makadonya Osmanlı Devletine bırakıldı
b)Doğu Rumeli özerk oldu.
c)Osmanlı Devleti’ne bağlı ve vergi ödeyen bir Bulgar Prensliği kuldu.
2.Bosna-Hersek Osmanlı Devleti’ne hukuken bağlı olacak, fakat Avusturya’ya bırakılacak
3.Karadağ, Sırbistan ve Romanya bağımsız olacak
UYARI: Osmanlı Devleti’nin çoğunluğu bağımsızlık elde etti.
4.Kars, Ardahan ve Batum Ruslar’a; Doğu Bayezit Osmanlı Devleti’ne bırakılacak
NOT: 16 Mart 1921 yılında Ruslar’la yapılan Moskova antlaşmasıyla Kars ve Ardahan Türkiye’ye; Batum ise Gürcistan’a bırakıldı.
5.Tesalya Yunanistan’a bırakılacak
6.Ermeniler’in oturduğu bölgede ıslahatlar yapılacak
UYARI: Ermeni sorunu ilk defa uluslararası bir antlaşmada geçerek, dünya gündemine girdi.
7.Osmanlı Devleti; Rusya’ya savaş tazminatı ödeyecek

Sonuçları:Osmanlı-Alman yakınlaşması başladı.
NOT: Almanya’nın bu konferansta Osmanlı Devleti’ne yakınlık göstermesi Osmanlı-Alman dostluğunu getirdi.
Anlaşmadan önce Osmanlı Devleti Berlin antlaşmasında İngiltere’nin desteğini almak için; Kabrıs’ı İngilizler’e üs olarak verdi.

Bucaş Antlaşması (1672)

Lehistan’ın Osmanlıların himayesinde bulunan Ukrayna Kazaklar’ına saldırması üzerine lV. Mehmet ve Köprülü Fazıl Ahmet Paşa sefere çıkar. Lehistan’ın barış istemesi üzerine Bucaş antlaşması imzalanır.
Antlaşmanın Hükümleri

1.Podolya toprakları Osmanlı Devletine bırakılacak
2.Ukrayna Türk himayesinde olacak
3.Lehistan Osmanlı Devletine vergi ödecek

Sonuçları:
1) Lehistan Diyet meclisinin anlaşmadaki vergi maddesini kabul etmemesi üzerine savaş dört yıl daha sürdü.
2)Savaşın Sonunda yılında vergi maddesi anlaşmadan çıkartılarak Bucaş antlaşması yürürlüğe girdi. (1676 Zoravno antlaşması ile yürürlüğe girdi.)
Not: Bucaş antlaşması, Osmanlı Devleti’nin batıda son toprak kazandığı antlaşmadır

Bükreş Antlaşması (1812)

Osmanlı Devleti ile Rusya arasında yapıldı. Böylece Ruslar’la yapılan savaş da sona erdi. Buna göre;

1.Eflak ve Boğdan; Osmanlı Devleti’ne geri verildi.
2.Prut nehri iki devlet arasında sınır oldu.
3.Sırbistan’a ayrıcalıklar verilmesi kabul edildi.
UYARI: Osmanlı Devletinde; ilk defa bir azınlık topluluğu ayrıcalıklar elde etti. Bu olay, milliyetçilik hareketlerin hızlanmasına neden oldu.

Sonuçları:Osmanlı Devleti Rusya’ya karşı biraz daha geriledi.
Not:Bu olaylar dış politika da sürerken, İstanbul’da kabakçı Mustafa isyanı çıktı. lll. Selim 1807 yılında tahttan indirildi. Yerine lV. Mustafa padişah oldu. Rusçuk ayanı Alemdar Mustafa paşa’nın İstanbul’a gelmesiyle lV. Mustafa tahttan indirilerek yerine ll. Mahmut tahta getirildi. (1808)

Edirne Antlaşması (1829)

1.Yunanistan bağımsız olacak
2.UYARI: Osmanlı Devletinden ayrılarak ilk defa bağımsız olan azınlık Yunanistan oldu.
3.Eflak, Boğdan ve Sırbistan iç işlerinde serbest olacaklar
4.Kafkaslar’da ve Rumeli’de bazı yerler Ruslar’a bırakılacak
5.Rus ticaret gemileri Boğazlardan serbestçe geçebilecekler
6.Rusya’ya savaş tazminatı verilecek

Önemi
1)Ruslar’a yüklü miktarda savaş tazminatı ödendi. Bu durum ıslahatların yapılmasını zorlaştırdı.
2)Bükreş antlaşmasıyla ilk ayrıcalık kazanan Sırplar, bu antlaşma ile Özerk oldular.
3)Dengelerin değiştiğini iddia eden Fransa, Cezayir’i işgal etti. (1830) Böylece Osmanlı Devleti’nin, kuzey Afrika’da ilk kaybettiği toprak Cezayir oldu.

Edirne-Segedin Antlaşması

Nedenleri
1)Osmanlı kuvvetlerinin Erdel Beyi Hunyadi Yanoş’a yenilmesinin Avrupalılar’ı cesaretlendirmesi
2)Avrupa’da Osmanlılar’a karşı bir haçlı ordusunun oluşturulması
3) Karamanoğullarının Anadolu’da saldırıya geçmesi
Not: Osmanlı Devleti bütün bu olumsuzluklara rağmen savaşamayacağını düşünerek kendi aleyhinde olan bu antlaşmayı Macar kralı ile yaptı.

Antlaşma Maddeleri
1)Sırp krallığı Osmanlılara vergi vermek koşuluyla bağımsız olacak
2)Tuna nehri iki devlet arasında sınır olacak
3)Eflak, Osmanlılara vergi vermek koşuluyla Macaristan’a bağlanacak
4)Antlaşma on yıl süreyle geçerli olacak
Sonuçları
1.Osmanlılar’ın Balkanlarda imzaladığı ilk antlaşmadır.
2.Osmanlılar’ın Balkanlarda rahatlanmasını ve yeniden toparlanmasını sağladı.
3.ll. Murat tahtı 12 yaşındaki oğlu ll. Mehmet’e bıraktı.
Not: ll. Murat, tahtı kendi isteği ile bırakan tek Osmanlı Padişahı’dır.

Ferhat Paşa Antlaşması (1590)

Nedenleri:
1)Safevi Şahı’nın ölümü üzerine lll. Murat bu durumdan yararlanmak istemesi
2)Osmanlı ordularının Aşağı kafkasya bölgesi olan Hazar denizi kıyılarına kadar ilerlemeleri üzerine İran’ın barış istemesi

Sonuçları :Buna antlaşmaya göre; Azerbeycan, Gürcistan, Luristan, Dağıstan, Tiflis, Şiran ve Tebriz Osmanlı Devletine verilir.
Not: Bu antlaşma ile Osmanlı Devleti doğudaki en geniş sınırlarına ulaştı. İlk defa Hazar denizine kadar ulaştı.

Hünkar İskelesi Antlaşması (1833)

Antlaşmanın Maddeleri
1.Osmanlı Devleti ve Rusya, savaş zamanlarında birbirlerine yardım edecekler
2.Osmanlı Devletine herhangi bir saldırı olursa Rusya, Osmanlı Devletine yardım edecek. Ancak, Rusların masraflarını Osmanlı Devleti ödeyecek
UYARI: Rusya; Osmanlı Devletini himayesine böylece aldı.
3.Rusya’ya bir saldırı olursa, Osmanlı Devleti sadece boğazları kapatacak. (Asker ve Donanma göndermeyecek)
UYARI: Ruslar’ın Boğazlar üzerinde yeni haklar elde etmesini ve boğazlar sorununun doğmasına neden oldu. Rusya’nın Karadeniz’deki güvenini artırdı.
4.Antlaşma sekiz yıl sürecek

Önemi:
1)Osmanlı Devleti’nin boğazlar üzerindeki egemenlik hakkını kullanarak imzaladığı son antlaşmadır. Bundan böyle boğazlar sorunu uluslararası konferanslarda çözülecek
2)İngiltere ve Fransa’nın çıkarlarını tehlikeye düşürdü.

İstanbul (İbrahim Paşa) Antlaşması (1533)

Kanuni, İran üzerine sefer düzenlemek amacında olduğundan bu antlaşmayı imzaladı. Bu antlaşmaya göre;
1.Avusturya kralı protokol bakımından Vezir-i Azama denk sayılacak
2.Avusturya, Jan Zapola’nın Macar karllıını tanıyacak
3.Avusturya, Osmanlı Devletine vergi verecek.

Sonuçları:
1)Avusturya; Osmanlı Devleti’nin üstünlüğünü kabul etti.
2)Osmanlı Devleti, Avusturya üzerinde yaptırım gücüne sahip oldu.
3)Macar kralı’nın ölümü üzerine Ferdinand, Budin’i aldı. Bunun üzerine Kanuni Budin’e bir sefer düzenleyerek, burayı alarak Budin’i eyaletini kurdu.(1541) Böylece Macaristan’ın bir kısmı Osmanlı Devletine bağlandı.
4)Avusturya ile İstanbul antlaşması esas alınarak bir antlaşma imzalandı. Böylece Macaristan üçe bölündü. Bunlar;
a)Osmanlılara bağlanan
b)Avusturya’ya bırakılan Kuzey Macaristan
c)Osmanlı Devletinin himayesinde olan Macaristan.

İstanbul Antlaşması (1700)

Rusya, kutsal ittifaka sonradan katıldığından ve daha karlı bir antlaşma yapmak için savaşı sürdürmesinden dolayı, Rusya ile ayrı bir antlaşma yapıldı.
Antlaşmanın Maddeleri
1.Azak kalesi Rusya’ya bırakıldı.
Not: Ruslar, Azak kalesiyle Karadeniz’e ilk defa bir çıkış elde ettiler.
2.Ruslar İstanbul’da bir elçi bulundurabilecekler.
3.Kudüs’ü serbestçe ziyaret edebilecekler.
Not: Ortodoksların liderliği yolunda bir adım attılar.

Sonuçları
1)Osmanlı Devleti Rusya’ya karşı ilk defa bu antlaşma ile toprak kaybetti.
2)Osmanlı Devleti, Rusya’ya verdiği bu hakları daha sonra geri almak için gerileme döneminde yoğun savaşlar yapacak

NOT:Ruslarla ilk antlaşma olan Bahçesaray Antlaşması imzalandı. Bu antlaşma Merzifonlu Kara Mustafa Paşa’nın Çehrin kalesini alması üzerine 1681 yılında yapıldı.

İstanbul Antlaşması (29 Eylül 1913)

Osmanlı Devleti ile Bulgaristan arasında yapıldı. Buna göre;
1.Bulgaristan; Kırklareli, Dİmetokya ve Edirne’yi geri verecek
2.Türk-Bulgar sınırı Meriç nehri olacak
3.Kavala ve Dedeağacı Bulgaristan’a bırakılacak
4.Antlaşmanın Bulgaristan’da kalan Türklerle ilgili maddeleri ise şunlardı;
5.Bulgaristan’da kalan Türkler, Bulgarlarla eşit hakara sahip olabileceklerdi.
UYARI: İlk defa Türkler azınlık satatüsüne sahip olabildiler.
a)Dileyen Türkler, dört yıl içinde Osmanlı Devleti’ne geri dönebileceklerdi.
b)İlk ve Ortaokullarda Türkçe eğitim yapılabilecek
c)Bulgaristan’da kalan Türkler, mülk edinebilecek
d)Türkler, Müftülerini kendileri seçebilecekler

Karlofça Antlaşması (1699)

1.Temeşvar ve Banat hariç bütün Macaristan ve Erdel Avusturya’ya bırakıldı.
2.Podolya ve Ukrayna Lehistan’a verildi.
3.Mora ve Dalmaçya kıyıları Venedik’lere bırakıldı.
4.Antlaşma 25 yıl geçerli olacak

Sonuçları
1)Karlofça antlaşmasıyla Osmanlı Devleti ilk defa büyük çaplı bir toprak kaybına uğradı.
2)Avrupalılar savunmadan saldırıya geçtiler.
3)Osmanlı Devletini’nin askeri gücünün yetersizliği ortaya çıktı.
4)Osmanlı devletinin topraklarının paylaşılmaya yönelik yapılan ilk antlaşmadır.
5)Macaristan’ın kaybedilmesiyle, Osmanlı Devleti’nin Orta Avrupa egemenliği son buldu.
6)Kutsal İttifaka karşı sefere çıkan ll. Mustafa, ordusunun başında sefere çıkan son Osmanlı padişahıdır.
7)Rusya karlofça antlaşması ile bir ateşkes imzaladı. Barış antlaşması ise bir yıl sonra İstanbul’da yapıldı.

Kasr-ı Şirin Antlaşması (1639)

İran’ın hileyle Bağdat’ı işgal etmesi nedeniyle lV. Murat, Revan ve Bağdat olmak üzere İran’a iki sefere düzenler. İran’ın barış istemesi üzerine Kasr-ı Şirin antlaşması imzalandı. Buna göre;
1)Azerbeycan ve Revan İran’a bırakıldı.
2)Bağdat Osmanlılara verildi
3)Zağaros dağları iki devlet arasında sınır oldu.
Not: Bu antlaşma ile Osmanlı Devleti ve İran arasında uzun süreli bir barış hakim oldu. Bugünkü Türk-İran sınırı bu antlaşmaya göre çizildi.

Küçük Kaynarca Antlaşması (1774)

Maddeleri
1.Kırım, dini bakımdan Halife’ye bağlı kalmak koşuluyla bağımsız olacak
-Kırım’ın ayrılması ile ilk defa bir müslüman ülke Osmanlı Devletinden ayrılarak bağımsız oldu.
-İlk defa halifelik siyasi bir amaçla kullanıldı. İlk defa halifelik uluslar arası bir antlaşmada geçti.

2.Ruslar, Osmanlı Devletindeki Ortodokslar’ın koruyuculuğunu üstlenecek
-Fatih zamanından beri Osmanlı Himayesinde bulunan Ortodokslar, bu antlaşma ile Rusların himayesine verildi.
-Rusya, Ortodoksları bahane ederek içişlerimize karışma fırsatını elde etti.

3.Ruslar, İstanbul’da devamlı bir elçi bulundurabilecek
4.Azak kalesi ve dolayları Rusya’ya verilecek
-Karadeniz bir Türk gölü olmaktan çıktı.

5.Rusya, Karadeniz ve Akdeniz’de donanma bulundurabilecek
6.Rusya, Osmanlı topraklarında ticaret yapabilecek ve kapitülasyonlardan yararlanabilecek
-İlk defa Rusya’ya Kapitülasyon verildi.

7.Ruslar, diledikleri yerlerde konsolos açabilecekler
-Rusların içişlerimize karışmasına ve azınlıkları kışkırtmalarına neden oldu.

8.Rusya’ya savaş tazminatı ödenecek
-Osmanlı Devleti, tarihte ilk defa savaş tazminatı ödedi.
9.Rusya, şartlı olarak Eflak, Boğdan, Basarabya ve Ege adalarını geri verecek

Kütahya Antlaşması (1833)

Nedenleri
1)M. Ali Paşa’nın Osmanlı Ordusunu yenerek Adana’ya girmesi. Ardından bir Osmanlı Ordusunu da Konya’da yenmesiyle kendisine İstanbul yollarının açılması
2)ll. Mahmut’un Rusya’dan yardım istemesi üzerine Rus donanmasının İstanbul’a gelmesiUYARI: Rusya’nın İstanbul’a gelmesi; Mısır sorununu uluslararası bir mesele haline getirdi.
3)Rusya’nın Osmanlı Devleti üzerinde nufuz sahibi olmasını istemeyen İngiltere ve Fransa’nın araya girmesi nedeniyle; Osmanlı Devleti ile M.Ali Paşa arasında; İngiltere ve Fransa’nın baskısıyla Kütahya antlaşması yapıldı.

Antlaşmanın Maddeleri
1.Mehmet Ali Paşa’ya Mısır ve Girit valiliğinin yanında Suriye valiliği de verildi.
2.M. Ali Paşa’nın oğlu İbrahim Paşa’ya Cidde valiliğinin yanında Adana valiliği de verildi.

Sonuçları:
1)İki taraf da bu antlaşmadan memnun olmadığından yeniden savaş hazırlıklarına giriştiler.
2)Osmanlı Devleti; Kavalalı Mehmet Ali Pasa’nın ikinci bir isyanı durumunda İngiltere ve Fransa’nın yardımlarına güvenmediğinden Rusya ile Hünkar İskelesi antlaşmasını yaptı.

Londra Boğazlar Antlaşması (1841)

Nedenleri
1)Hünkar İskelesi antlaşmasının süresinin bitmesi üzerine İngiltere, boğazlar sorununu çözmek istiyordu.
2)Bu antlaşma İngiltere ve Fransa’nın çıkarlarına ters düştüğünden bu sorunu çözmek istemesi
3)Mısır sorunun çözülmesiyle sıra boğazlara geldi.

Antlaşmanın Maddeleri
1.Boğazlar, Osmanlı Devletinin hakimiyetinde kalacak
UYARI: Boğazlar; ilk defa uluslararası statüye bağlandı
2.Boğazlar; Bütün devletlerin savaş gemilerine kapatılacak
UYARI: Rus donanması Karadeniz’e hapsedildi. Böylece Rusya’nın boğazlardaki hakimiyeti son buldu.

Sonuçları
1)Osmanlı Devleti’nin boğazlar üzerindeki hakları sınırlandırıldı.
2)Boğazların koruyuculuğu beş devlete bırakıldı. Bunlar; İngiltere, Fransa, Avusturya, Rusya ve Osmanlı Devletleriydi.
3)Avrupa’lı devletler, Rusya’nın aşırı isteklerini engellediler.
4)İngiltere ve Fransa bu antlaşmada karlı çıkmış, Rusya ise zararlı çıkmıştı.
5)Osmanlı Devleti’nin İngiltere ile 1838 yılında imzaladığı Baltalimanı ticaret antlaşması nedeniyle, Osmanlı Devleti İngiltere’nin bir açık pazarı haline geldi.

LONDRA KONFERANSI (SÖZLEŞMESİ) (1840)

Nedenleri:
1)Osmanlı Devleti’nin Rusya ile Hünkar İskelesi antlaşmasını imzalamasının Avrupalı devletleri rahatsız etmesi.
2)Avrupalılar, Mısır sorununu Osmanlı Devleti’nin bir iç sorunu olmaktan çıkarıp bir Avrupa sorunu haline getirmesi.
3)Kavalı M. Ali Paşa’nın yeniden isyan ederek Osmanlı Ordusunu Nizip’te yenmesini Avrupalılar’ın fırsat bilmesi.
4)Osmanlı Devleti 1838’de İngiltere’ye yeni ticari ayrıcalıklar tanıyarak desteğini almaya çalıştı. (Baltalimanı antlaşması)
5)İngiltere, Avusturya, Rusya, Prusya ve Osmanlı Devleti’nin katılmasıyla Londra’da bir konferans düzenlendi.

Londra Antlaşması’nın Maddeleri
1.Mısır, Valiliği Kavalalı Mehmet Ali Paşa’ya bırakıldı.
2.Osmanlı Devleti’nin imzaladığı antlaşmalar Mısır için de geçerli olacaktı.
3.Suriye, Girit ve Adana Osmanlı Devletine bırakıldı.
4.Mısır, Osmanlı Devletine vergi verecek ve Osmanlı donanmasını geri iade edecek

Sonuçları:
1)Mısır’ı destekleyen Fransa bu konferansa katılmadı.
2)Kavalalı Mehmet Ali Paşa bu antlaşmayı kabul etmedi.
3)Osmanlı ve İngiliz donanması Suriye ve Mısır kıyılarını abluka altına aldı. Akka kalesi Mısır’dan alındı. Mehmet Ali Paşa, Londra antlaşmasını kabul etmek zorunda kaldı. Böylece Mısır sorunu çözüldü.
4)Mısır; içişlerinde serbest, dış işlerinde Osmanlı Devletine bağlı imtiyazlı bir eyalet haline geldi.
5)Bu isyan sırasında, Tanzimant fermanı ilan edildi. (1839)
6)Osmanlı Devleti’nin bir valisine söz geçiremediği ortaya çıktı.

Pasarofça Antlaşması (1718)

Antlaşma’nın Maddeleri
1.Yukarı Sırbistan (Kuzey Sırbistan) Belgrat ve Banat Avusturya’ya verildi.
2.Mora Osmanlılarda kaldı.
3.Dalmaçya, Bosna ve Arnavutluk kıyılarından bazı yerler Venediklere verildi.

Sonuçları
1)Osmanlı Devleti, Karlofça’da kaybettiği Mora’yı geri alarak Ege denzindeki güvenliğini sağladı.
2)Belgrat’ın Avusturya’ya bırakılmasıyla Avusturya’nın Balkanlar siyaseti başladı.
3)İngiltere ve Hollanda bu savaş sırasında arabuluculuk yaptıklarından onlara verilen kapitülasyonlar genişletildi.
4)Bu antlaşma ile batının üstünlüğü kabul edildiğinden köklü ıslahatlara girişildi. Böylece Lale devri başladı.

Prut Antlaşması (1711)

1.Azak kalesi Osmanlı devletine verilecek
2.Demirbaş Şarl ülkesine dönebilecek
3.Ruslar, Lehistan işlerine karışmayacaklar
4.Ruslar, İstanbul’da sürekli elçi bulunduramayacaklar.
5.Osmanlı esirleri geri verilecek

Önemi
1)Osmanlı Devleti bu antlaşma ile Rusya’dan İstanbul antlaşması ile kaybettiği yerleri geri aldı.
2)Bu durum Karlofça antlaşması ile diğer devletlere karşı kaybettiği yerleri geri alma ümidini doğurdu.
3)Rusya, bu antlaşma ile Osmanlı Devletine karşı İstanbul antlaşmasıyla kazandığı avantajları kaybetti.
4)Osmanlı Devleti bu antlaşmadan gerektiği gibi yararlanamadı

Serav Antlaşması (1618)

İran’ın Nasuh Paşa antlaşmasına göre vad ettiği ipekleri vermemesi nedeniyle iki devlet yeniden savaştı. İran’ın yapılan savaşta yenilmesi ve barış istemesi üzerine Nasuh paşa antlaşmasına uyması koşuluyla Serav antlaşması yapıldı.

Uşi Antlaşması (18 Ekim 1912)

1.Osmanlı Devleti Trablusgarb ve Bingazi’yi boşalttı.
UYARI: Osmanlı Devleti’nin Kuzey Afrika’daki Son toprağı’da elinden çıktı.
2.Oniki adayı geçici bir süre için elinde bulunduracak.
UYARI: Oniki ada; Balkan savaşları nedeniyle İtalya’ya geçici bir süre için verildi. Ardından l. Dünya savaşında İtalya ile ayrı ittifakta bulunmamız nedeniye burasını geri alamadık. Lonzan antlaşmasında ise; burasını İtalya’ya bıraktık. İtalya; ll. Dünya savaşından sonra Oniki adayı Yunanistan’a bıraktı.
3.İtalya, Kapitülasyonlar’ın kaldırılışında Osmanlı Devleti’ne yardımda bulunacak
UYARI: Kapitülasyon: Osmanlı Devleti’nin Avrupalı Devletlere verdiği ticari ayrıcalıklardır. Osmanlı Devleti’nin ayrıcalıklar verdiği devletler de şunlardır:
1)İlk ayrıcalıklar Fatih döneminde Venedikler’e verildi. (1479)
2)Fransa’ya Kanuni döneminde verildi. (1535)
3)İngiltere’ye lll. Murat döneminde verildi. (1578)
4)Hollanda’ya l. Ahmet döneminde verildi. (1612)
5)Avusturya’ya l. Ahmet döneminde verildi. (1616)
6)Rusya’ya l. Abdülhamit döneminde verildi. (1774)
7)Fransa’ya verilen kapitülasyonlar l. Mahmut döneminde (1740) sürekli hale getirildi. Kapitülasyonlar; Lozan’da kesin olarak kaldırıldı.

Sonuçları:
1)Oniki ada elimizden çıktı.
2)İtalya, Ege ve Akdeniz’e yarleşti.
3)İtalya ile Osmanlı Devleti arasında imzalanan ilk yazılı antlaşmadır.
4)Osmanlı Devleti, bu savaş sırasında İtalya’ya ekonomik ambargo uyguladı.
5)Osmanlı Devleti’nin artık kendi topraklarını dahi koruyamayacak bir durumda olduğunun anlaşılması, Balkan uluslarını cesaretlendirdiğinden, Balkan savaşlarının başlamasına neden oldu.
6)Mustafa Kemal’in Emperyalistler’e karşı ilk mücadelesinin verdiği savaştır.
7)Mustafa Kemal’in, bir halk hareketini organize edebilmesini ve bir nevi kurtuluş savaşının provasını yapmasını sağladı.

Vasvar Antlaşması (1664)

Nedenleri:
1)Avusturya’nın Erdel’in içişlerine karışması
2)Fazıl Ahmet Paşa’nın Uyvar’ı alması

Antlaşma Maddeleri
1.Erdel Osmanlı’ya bağlı kalacak
2.Uyvar ve Novigrad Osmanlılar’a bırakılacak
3.Avusturya savaş tazminatı ödeyecek
4.Avusturya, Erdel’in içişlerine karışmayacak.
Not: Bu antlaşma ile Osmanlı Devletinin Avusturya ile yaptığı son kazançlı antlaşmadır.

Ziştovi Antlaşması (1791)

Nedenleri
1)Fransız ihtilalinin çıkması
2)Fransa’nın Avusturya’ya saldırması
3)Avusturya’nın Fransa’ya karşı savaşabilmek için Osmanlı Devleti ile barış anlaşmasını imzalamak zorunda kalması.

Maddeleri
1)Avusturya işgal ettikleri toprakları boşaltacak
2)Orsova kasabası Avusturya’ya bırakılacak
3)Avusturya, Rusya’ya karşı açık ve gizli hiçbir yardımda bulunmayacak.
-Bu savaş, Osmanlı Devleti ile Avusturya arasındaki son savaştır. Bundan sonra, Avusturya’da gittikçe zayıflayacak.

Zitvatorok Antlaşması (1606)

Nedenleri:
1)Avusturya’nın Kanije kalesine saldırması ve Tiryaki Hasan Paşa’nın burayı güçlü bir şekilde savunması üzerine Avusturya barış istedi.
2)Anadolu’da Celali isyanları
3)İran savaşları nedeniyle l. Ahmet zamanında zitvatoruk antlaşması yapıldı.

Antlaşma Maddeleri
1.Eğri, Kanije ve Estergon kaleleri Osmanlı’ya bırakıldı.
2.Avusturya, Osmanlı Devletine savaş tazminatı ödedi.
3.Avusturya Arşidükası kutsal Roma-Germen İmparatoru kabul edilecek ve protokol bakımından Osmanlı Padişah’ına denk sayılacaktı.

Not: Bu antlaşma ile Osmanlı Devletinin erdi. Böylece 1533 İstanbul Antlaşması ile Avusturya’ya karşı olan siyasi üstünlüğü sona erdi. Böylece bir eşitlik sağlanmıştır